Etapem wstępnym postępowania jest przygotowanie wniosku o zabezpieczenie. Wniosek powinien spełniać wymogi pisma procesowego. To oznacza, że powinien zawierać wskazanie:
1/ sądu do którego jest składany;
2/ uprawnionego (osoba składająca wniosek lub w imieniu której wniosek jest składany);
3/ obowiązanego (podmiot w stosunku do którego kierowane jest roszczenie);
4/ wartość przedmiotu sporu ( ze względu na konieczność określenia właściwości rzeczowej sądu);
5/ wysokości opłaty od wniosku jaka została wniesiona na rachunek bankowy sądu;
6/ wysokości i rodzaju żądania;
7/ dowody uprawdopodabniające roszczenie (dokumenty, wnioski o wezwanie osób na rozprawę);
8/ ponadto wniosek o zabezpieczenie zawierać powinien formułkę „wnoszę o dopuszczenie załączonych dokumentów i dołączenie ich do akt postępowania”;
9/ kolejne elementy wniosku o zabezpieczenie to wniosek o zwolnienie od kosztów na wypadek oddalenia wniosku o zabezpieczenie oraz wniosek o wyznaczenie terminu 14 dni na wniesienie pozwu w sytuacji udzielenia zabezpieczenia.
W części merytorycznej wniosku zamieścić należy opis stanu faktycznego i wskazanie dokumentów uzasadniających ustanowienie zabezpieczenia. W treści należy również wskazać ewentualnych świadków i na jaką okoliczność mają być przesłuchani.
Zgodnie z obowiązującymi zasadami wnioskodawca nie musi wskazywać podstawy prawnej wniosku ale należy pamiętać, że formułując wniosek o zabezpieczenie trzeba wiedzieć z jakich przesłanek ustawowych wypływa roszczenie o ustanowienie zabezpieczenia, co faktycznie przesądza o tym, że uprawniony składając wniosek o zabezpieczenie musi znać prawo odnoszące się do tego typu postępowań.
O merytorycznych przesłankach zabezpieczenia pisałem wcześniej na sowim blogu. Ten wpis poświęcony jest wyłącznie sprawom odnoszącym się do procedury.
Na samym końcu wniosku należy wymienić listę wszystkich załączników składanych i wskazać świadków wraz z ich adresami.
Podpisany wniosek składa się w 2 egzemplarzach wraz z potwierdzonymi za zgodność lub oryginalnymi załącznikami – jeden dla sądu, drugi dla strony przeciwnej. Oba egzemplarze wysyła się do sądu.
Ad. 1/ Wniosek możemy kierować do sądu rejonowego lub okręgowego. O właściwości rzeczowej decydować będzie określenie wartości przedmiotu sporu (por. pkt ad. 4). Przekraczając kwotę 75 tys. PLN składamy wniosek do sądu okręgowego. Sądem właściwym do wniesienia wniosku o zabezpieczenie będzie sąd obowiązanego. Obowiązanym może być zarówno podmiot leczniczy jak też ubezpieczyciel podmiotu leczniczego. Możemy mieć więc dwa alternatywne miejsca do złożenia wniosku o zabezpieczenie. Biorąc powyższe pod uwagę mamy do wyboru 4 różnie ulokowane sądy. Do jednego z tych sądów składamy wniosek o zabezpieczenie.
Ad. 2/ Uprawnionym jest osoba bezpośrednio poszkodowana, której należeć się będzie renta. Należy wskazać dokładnie imię i nazwisko, adres zamieszkania oraz PESEL. W przypadku zmiany nazwiska (sytuacja zdarza się gdy np. kobieta zmienia nazwisko po wyjściu ze szpitala ale przed złożeniem wniosku o zabezpieczenie), należy dodatkowo dołączyć odpis z USC, potwierdzający zmianę nazwiska.
Ad. 3/ Obowiązanego wskazujemy zgodnie z danymi wynikającymi z KRS. Należy dokładnie wskazać jego pełną nazwę i adres oraz numer KRS. W przypadku podmiotu w skład którego wchodzą kliniki wskazujemy podmiot, a nie klinikę. Klinika wskazana jest w części merytorycznej jako miejsce zdarzenia.
Ad. 4/ Wartość przedmiotu sporu obliczamy (w pierwszym kroku) sumując poszczególne kwoty, które składają się na roszczenie dochodzone w postępowaniu zabezpieczającym. W poprzednich wpisach bloga podałem elementy składowe każdego rodzaju rent cywilnych oraz kosztów leczenia. Należy je oszacować w oparciu o rzeczywiste i udokumentowane potrzeby. Czynność ta polega na zliczeniu faktycznie ponoszonych wydatków za okres miesiąca przed złożeniem wniosku, do których należy dodać pozostałe koszty niezbędne do poniesienia w związku ze stanem zdrowia. Przydatną może być opinia np. fizjoterapeuty (należy pamiętać, że takie opinie może wystawiać mgr fizjoterapeuta), który wskazuje potrzeby. Następnie należy załączyć ofertę podmiotu leczniczego, odpowiadającą potrzebom określonym w opinii, z której wynikać będzie miesięczny koszt leczenia. Tak ustalona wartość wskazuje na miesięczny koszt uzasadniający wysokość miesięcznego świadczenia ustalanego zabezpieczeniem. O kosztach opieki przesądzi natomiast dowód z przesłuchania świadków na okoliczność potrzeb. Koszty związane z potrzebami należy udokumentować ofertą usługodawców komercyjnych.
Wyszacowaną wartość miesięcznego kosztu należy przemnożyć przez 12. Wynik tego mnożenia stanowi kwota odpowiadająca wartości przedmiotu sporu. Ta wartość decyduje nie tylko o właściwości rzeczowej sądu (rejonowy czy okręgowy) ale również stanowi ryzyko finansowe osoby składającej wniosek o zabezpieczenie, związane z oddaleniem tego wniosku. Od wartości przedmiotu sporu ustalane jest bowiem wynagrodzenie pełnomocnika strony obowiązanej (adwokat lub radca prawny), które uprawniony zobowiązany jest zwrócić obowiązanemu, gdy wniosek o zabezpieczenie zostanie oddalony. W przypadku spraw prowadzonych przez radców wysokość wynagrodzenia pełnomocnika uregulowana jest w par. 2 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015r. (t.j. Dz.U. z 2018r. poz. 265).
Tytułem przykładu: wniosek o zabezpieczenie gdzie wskazano wartość przedmiotu sporu w kwocie np. powyżej 50 tys. PLN, generuje wynagrodzenie radcy prawnego w wysokości 5400 PLN w pierwszej instancji. W przypadku zgłoszenia więc wniosku o zabezpieczenie w wysokości ponad 50 tys. PLN uprawniony ryzykuje tym, że zostanie na niego nałożony obowiązek wypłaty kwoty 5400 PLN stronie przeciwnej, w orzeczeniu oddalającym wniosek.
W przypadku złożenia przez uprawnionego zażalenia na postanowienie sądu oddalające wniosek o zabezpieczenie, uprawniony ryzykuje kolejną kwotą w wysokości 25% wartości określonej w par. 2 rozporządzenia (jeśli odwołanie rozpatruje sąd okręgowy) lub 50% jeśli odwołanie rozpatruje sąd apelacyjny. Stawki te podlegają zwiększeniu jeśli sprawę przed drugą instancją prowadzi inny prawnik niż prawnik prowadzący sprawę w pierwszej instancji. Rozwijając przykład wcześniejszy. Jeśli w pierwszej instancji wniosek o zabezpieczenie został oddalony i na uprawnionego nałożony został koszt 5400 PLN do zwrotu stronie przeciwnej, to składając zażalenie uprawniony ryzykuje dodatkową kwotą 1350 PLN jeśli odwołanie składa się do sądu okręgowego lub kwotą 2700 PLN jeśli złożono zażalenie do sądu apelacyjnego. W najgorszym przypadku, jeśli sprawa była prowadzona przed sądem okręgowym a potem złożono zażalenie do sądu apelacyjnego ryzyko finansowe uprawnionego wynosi 8100 PLN.
Nie w każdym przypadku ryzyko finansowe powyżej opisane się zmaterializuje. Po pierwsze jeśli uprawniony wygra to z powodów oczywistych nie musi nic nikomu zwracać lecz sam w przyszłości będzie uprawniony do otrzymania takiego zwrotu, po drugie sąd może na podstawie art. 102 k.p.c. zwolnić uprawnionego z obowiązku zwrotu kosztów stronie przeciwnej. Z tego powodu należy pamiętać o wniosku opisanym w ad. 2.
Ad. 5/ Postępowanie zabezpieczające obciążone jest opłatą stałą 100 PLN od wniosku. Opłatę wnosi się na rachunek wydziału sądu do którego składa się wniosek. Do wniosku o zabezpieczenie należy dołączyć potwierdzenie przelewu i wymienić ten dokument w liście załączników.
W kolejnych wpisach opiszę następne czynności związane z wnioskiem i przebiegiem postępowania zabezpieczającego.