• Jarosław Witkowski Radca Prawny | Kancelaria: Chłodna 22a lok. 9/10, 00-891 Warszawa

operacje plastyczne

Medycyna estetyczna czy zabieg operacji plastycznej?

Zabiegi operacyjne polegające na korekcie wyglądu ciała pacjenta mogą być wykonane w celach estetycznych albo zdrowotnych. Zabiegami operacyjnymi zdrowotnymi zajmę się w innym wpisie. Zabiegi wykonywane w celach estetycznych mogą być wykonywane jako zabiegi chirurgii plastycznej lub też są to zabiegi medycyny estetycznej. Granica pomiędzy tymi zabiegami jest taka, że przy zabiegach chirurgii plastycznej lekarz chirurg plastyk dokonuje naruszenia ciągłości powłok skórnych pacjenta, w celu korekty wyglądu jego ciała. W przypadku medycyny estetycznej wykonuje się zabiegi o nieinwazyjnym charakterze lub zabiegi małoinwazyjne.  Medycyna estetyczna obejmuje także ordynację leków i suplementów, co również niesie za sobą ryzyko dla pacjenta, ale wymaga omówienia w zupełnie innym miejscu.

Medycyna estetyczna zajmuje się zapewnieniem komfortu codziennego życia ludzi zdrowych. Zabiegi medycyny estetycznej zorientowane są na zapobieganiu starzenia się skóry, ewentualnie obejmują działania w celu odtworzenia stanu sprzed procesu starzenia. Celem medycyny estetycznej jest więc działanie zmierzające do poprawy fizycznej atrakcyjności pacjenta. Dalsza część wpisu dotyczyć będzie zabiegów medycyny estetycznej i odpowiedzialności lekarzy za skutki związane z uszkodzeniem ciała pacjenta.

Nieudany zabieg medycyny estetycznej — przykłady błędów lekarza

Na wstępie wymienić należy przykłady zabiegów medycyny estetycznej wykonywanych przez lekarzy. Ta informacja jest istotna dla pacjentów, bowiem zabiegi z zakresu medycyny estetycznej (w bardzo wąskim zakresie) wykonywać mogą osoby niebędące lekarzami (np. kosmetyczka). Do najczęściej wykonywanych zabiegów medycyny estetycznej przez lekarzy należą:

  • wypełnianie zmarszczek botoksem,
  • regeneracja skóry z wykorzystaniem osocza gogatopłytkowego,
  • nici liftingujące,
  • mezoterapia,
  • powiększanie ust kwasem hialuronowym,
  • ultraformer,
  • lipoliza iniekcyjna,
  • surgi Wire,
  • laserowe usuwanie blizn,

Do zabiegów medycyny estetycznej nie zaliczałbym liposukcji, blefaroplastyki. Są to bowiem zabiegi mocno ingerujące w tkankę pacjenta. Zabiegi te opiszę we wpisie dotyczącym chirurgii plastycznej.

Omawiając ryzyka i odpowiedzialność lekarzy związaną z medycyną estetyczną posłużę się znanym przykładem powiększania piersi. To dobry przykład z uwagi na pewną analogię do zabiegów, polegających na wstrzykiwaniu „czegoś” do ciała. To „coś”, zazwyczaj nie jest neutralne dla zdrowia i może mieć skutki bardzo odległe.

Do niedawna w ramach medycyny estetycznej stosowano zabiegi powiększania piersi preparatem Aquaffiling. Przyniosły one wiele szkód pacjentkom i szkody te ujawniają się również obecnie. W Polsce prowadzi się setki postępowań karnych i spraw cywilnych w tym zakresie, bowiem nastąpiło pokrzywdzenie wielu tysięcy kobiet.

Preparat Aquaffiling przedstawiany był jako bezpieczna alternatywa dla zwykłych zabiegów powiększania piersi. Przedstawiano go bowiem jako preparat wchłaniający się po 5 latach, tymczasem nie było na to szans. Preparat okazał się trucizną. Preparat migrował po całym ciele i uszkadzał tkanki.

Sprawcą problemu był jeden ze składników, jakim był poliakrylamid, który się nie wchłaniał.

Wiedziano o tym od lat 90-tych ubiegłego stulecia. Składnik ten nie tylko się nie rozpuszcza, ale integruje się tkaną własną w taki sposób, że nie da się go odseparować.

Usunięcie preparatu wiąże się z bolesnymi operacjami usuwania preparatu.

Usuwanie preparatu prowadziło do deformacji piersi i ciężkich uszkodzeń ciała.

W Polsce tym preparatem wykonano tysiące zabiegów i można o tym przeczytać na forach internetowych. W tym kontekście warto się zastanowić, kto ponosi odpowiedzialność za uszkodzenia ciała, do jakich doszło.

Jeśli również u Ciebie wystąpiło powikłanie po wstrzyknięciu jakiegoś preparatu i chcesz ustalić, czy był to błąd, zadzwoń do naszej kancelarii.

Błąd medyczny w medycynie estetycznej — co zrobić?

Obarczanie lekarzy odpowiedzialnością za wstrzykiwane preparaty, jeśli zostały dopuszczone do obrotu i zarejestrowane w Urzędzie Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, wydaje się trudne, a w przypadku Aquaffiling, wręcz niemożliwe. Dzieje się tak dlatego, że aby taka odpowiedzialność powstała, należałoby udowodnić winę lekarzowi. Lekarz musiałby wiedzieć lub przy dołożeniu staranności powinien wiedzieć, że preparat wstrzykiwany ma właściwości szkodliwe. Rzadko który lekarz zdecydowałby się na taki zabieg mając tego świadomość, ale zdarzały się też wyjątki.

Można rozważyć również odpowiedzialność dystrybutorów tego preparatu. W przypadku jednak odpowiedzialności dystrybutorów preparatu trzeba zauważyć, że tych dystrybutorów nie ma już na rynku. Odpowiedzialność producenta (zdaje się była to firma turecka), jest praktycznie nie do zrealizowania. Od kogo zatem uzyskać odszkodowanie? Odpowiedź wydaje się dość prosta. Jeśli chcesz się dowiedzieć, wystarczy zadzwonić do kancelarii.

Wskazany przykład z preparatem Aquaffiling jest dobrym przykładem tego, co może się stać, w sytuacji, jeśli pozwolimy sobie wstrzykiwać w ciało substancje obce. Jednakże komplikacje mogą również pojawić się w sytuacji lipotransferu, wykonywanego w celu modelowania sylwetki.

Najczęściej odpowiedzialność lekarza wynikać będzie nie z samego faktu wstrzyknięcia preparatu, lecz z nieumiejętnego posłużenia się techniką zabiegową podczas takiego wstrzyknięcia (np. uszkodzenie nerwu). Większą gwarancję poprawności wykonania zabiegu tego typu daje lekarz specjalista z dziedziny medycyny estetycznej, znający właściwości skóry i anatomię miejsca, gdzie wprowadzany jest preparat.

Mniejsze prawdopodobieństwo wykonania poprawnie takiej operacji występuje, gdy wykonuje zabieg lekarz, który nie przeszedł szkoleń i kursów (krzywa uczenia to lata praktyki). Zdarzało się, że np. zabiegi ostrzykiwania botoksem, wykonywali również dentyści, a nawet studenci medycyny.

Nieudany zabieg medycyny estetycznej — możliwości prawnego dochodzenia roszczeń

W przypadku podejrzenia wystąpienia błędu medycznego należy zastanowić się, czy wystąpił błąd medyczny, czy też wystąpił krótkotrwały niekorzystny efekt wizualny po wykonanym zabiegu. Często pacjenci wpadają w panikę, obserwując niezamierzone efekty zabiegu medycyny estetycznej. Tymczasem opuchlizna jest rzeczą normalną. Jeśli jednak wygląd nie ulega poprawie po kilku tygodniach, to można podejrzewać, że został popełniony błąd medyczny albo wystąpiło powikłanie.

Jakie roszczenia przysługują pacjentom w sytuacji popełnienia błędu medycznego? Po pierwsze pacjenci mają prawo do operacji naprawczej. Nie zawsze taka operacja naprawcza możliwa jest do wykonania w drodze zabiegu estetycznego. Często dochodzi do uszkodzenia ciała, a to wymaga już przeprowadzenia operacji plastycznej.

Jeśli w ramach reklamacji lekarz dokona poprawki po zabiegu medycyny estetycznej, ale bez konieczności wykonania operacji plastycznej, to pacjent będzie usatysfakcjonowany i na tym kończy się sprawa.

Jeśli jednak w wyniku zabiegu medycyny estetycznej doszło do uszkodzenia ciała, wymagającego przeprowadzenia operacji plastycznej to powstaje roszczenie związane z uszkodzeniem ciała spowodowane zabiegiem operacyjnym plastycznym, do którego by nie doszło, gdyby zabieg medycyny estetycznej został prawidłowo wykonany. Tu można znowu przywołać przykład preparatu Aquaffiling. W celu jego usunięcia należy bowiem przeprowadzić operację naprawczą. Często dochodzi do sytuacji, w której należy wykonać kilka zabiegów  operacyjnych. Za wszystkie te operacje czyszczące odpowiada lekarz, któremu można przypisać winę za wstrzyknięcie preparatu Aquaffiling. Ilość zabiegów skutkuje wysokością zadośćuczynienia, ponieważ tyle wystąpi krzywd ile zabiegów.

Na koniec po usunięciu skutków, jakie powstały po zabiegu preparatem Aquaffiling (oczyszczenie), musi być wykonana operacja plastyczna. Taka operacja plastyczna również uznawana jest jako szkoda.

Ile wykonanych operacji plastycznych i operacji naprawczych (np. usuwających preparat Aquaffiling), tyle szkód i należnych pacjentowi zadośćuczynień.

To samo dotyczy przypadków użycia botoksu, lipotransferu i innych wstrzykiwanych preparatów. Oprócz zadośćuczynienia pacjentom przysługuje prawo zwrotu wszystkich kosztów poniesionych w związku z postępowaniem naprawczym oraz oczywiście zwrot ceny samego zabiegu medycyny estetycznej, który okazał się wadliwy. Niekiedy dochodzi do dalszych powikłań. Operacja plastyczna wykonana w ramach naprawienia szkody po zabiegu medycyny estetycznej może prowadzić do powikłania w postaci uszkodzenia ciała.

Dalsze powikłania wynikające z nieudanej operacji naprawczej 

Jak już to wykazałem, konsekwencją nieudanego zabiegu medycyny estetycznej może być nieudana operacja plastyczna. Jeśli nieudana operacja plastyczna wynika z błędu lekarza chirurga plastyka, to należy u niego poszukiwać odpowiedzialności za nieudaną operację plastyczną. Co, jeśli nieudana operacja plastyczna wystąpi na skutek powikłania? Za powikłania lekarz chirurg plastyk nie odpowiada. Lekarz chirurg plastyk odpowiada wyłącznie za błędy skutkujące nieudaną operację plastyczną. W tym przypadku odpowiedzialność ponosić będzie sprawca błędu medycznego, powstałego w związku z zabiegiem medycyny estetycznej.

Odpowiedź konkretna na pytanie, kto i za co odpowiada, tak naprawdę wymaga głębszej analizy, a tu zasygnalizowałem jedynie, że odpowiedzialność za błędy medyczne może być bardzo rozbudowana. Jeśli interesuje Cię ten temat zadzwoń do naszej kancelarii.

Odpowiedzialność lekarza, kliniki oraz ubezpieczyciela 

Zarówno za błędy skutkujące nieudanymi zabiegami medycyny estetycznej oraz za błędy skutkujące nieudanymi operacjami plastycznymi odpowiedzialność ponosi oczywiście zawsze lekarz. Jednak lekarz często wykonuje swoje obowiązki w ramach placówki medycznej (klinika medycyny estetycznej). Zarówno lekarz jak też klinika są ubezpieczone. Odpowiedzialność kliniki za błędy medyczne lekarza wynika z art. 430 k.c. Odpowiedzialność ubezpieczyciela za nieudane operacje plastyczne i estetyczne wynika z umowy ubezpieczenia.

Planując zabieg operacji plastycznej lub estetycznej, warto poprosić o okazanie przez wszystkie te trzy podmioty polis ubezpieczeniowych. W polisie znajdziemy często szereg wyłączeń odpowiedzialności. Również warto ustalić, czy klinika zatrudnia lekarza, czy tylko wynajmuje mu pomieszczenia. W tym ostatnim przypadku klinika nie będzie ponosiła odpowiedzialności. Na końcu może okazać się, że nie ma kliniki, nie ma ubezpieczyciela, ale jest lekarz, który przeniósł się do Francji i na FB można obserwować jego gładką opaleniznę.

Od kogo dochodzić wówczas odpowiedzialności? Na to pytanie można uzyskać odpowiedzi po skontaktowaniu się z naszą kancelarią.